CHOROBY TARCZYCY
Tarczyca to narząd układu endokrynnego (hormonalnego), który zlokalizowany jest na przedniej powierzchni szyi. Hormony produkowane przez tarczycę wpływają na pracę wielu układów, stąd schorzenia tarczycy charakteryzują się bardzo szeroką gamą objawów chorobowych, które znacząco obniżają jakość życia pacjenta. Dzięki badaniom diagnostycznym, ukierunkowanym na rozpoznawanie chorób tego narządu możliwe jest precyzyjne określenie charakteru oraz przyczyn schorzeń dotyczących tarczycy oraz wdrożenie właściwego leczenia, które skutecznie zmniejszy nasilenie dolegliwości chorobowych.
Główny podział chorób tarczycy polega na wyróżnieniu schorzeń, gdzie dochodzi do nadmiernej produkcji hormonów tego narządu (nadczynność tarczycy) oraz tych, gdzie ilość wydzielanych przez tarczycę hormonów jest zbyt niska w stosunku do zapotrzebowania organizmu (niedoczynność tarczycy). Hormony tarczycy (F3 oraz F4) regulują intensywność procesów metabolicznych zachodzących w komórkach ludzkiego organizmu. Z tego powodu w przypadku nadczynności tarczycy objawy będą związane ze zbyt intensywnym zachodzeniem określonych procesów przemian energetycznych. Dolegliwości te mogą obejmować m.in.:
- Niezamierzoną utratę masy ciała
- Nadmierną potliwość
- Bezsenność
- Przewlekłe biegunki
- Drżenia mięśniowe
- Zwiększoną pobudliwość nerwową
- Wypadanie włosów
- Zaburzenia emocjonalne o charakterze lękowym
Niedoczynność tarczycy będzie charakteryzowała się objawami poniekąd odwrotnymi do tych, które występują w nadczynności. Osoby cierpiące na niedoczynność tarczycy mogą doświadczać m.in. objawów takich jak:
- Przewlekłe zaparcia
- Senność, nadmierne zmęczenie
- Przybieranie na wadze pomimo braku zmian nawyków żywieniowych
- Nadmierne odczuwanie zimna
- Zaburzenia o charakterze depresyjnym
- Ogólne osłabienie
- Obrzęki ciała (głównie kończyn dolnych)
Podstawowymi badaniami w kierunku rozpoznania chorób tarczycy jest oznaczenie stężeń hormonów tarczycowych we krwi – T3 oraz T4. Dodatkowo, w celu wstępnego rozpoznania źródła zaburzeń rutynowo wykonuje się pomiar poziomów TSH. Produkowane przez przysadkę TSH, czyli hormon tyreotropowy odpowiedzialny jest za regulację pracy tarczycy na zasadzie mechanizmu sprzężenia zwrotnego ujemnego. Zazwyczaj przy nadczynności tarczycy i związanym z nią wysokim poziomem T3 oraz T4 we krwi stężenia TSH będą niskie, natomiast podczas niedoczynności tarczycy TSH (w celu zwiększenia produkcji i uwalniania hormonów tarczycowych) będzie osiągało wyższe stężenia. Inne badania, jak np. przeciwciała TRAb, przeciwciała anty-TG oraz anty -TPO wykorzystywane są w przebiegu diagnostyki konkretnych jednostek chorobowych odpowiedzialnych za zaburzania funkcji tarczycy, jak np. choroba Gravesa-Basedowa lub zespół Hashimoto. Dodatkowo istotny może być pomiar stężeń jodu, jako że jest on podstawowym pierwiastkiem wykorzystywanym do syntezy hormonów tarczycy. Przed wykonaniem tego typu badań warto skonsultować się z lekarzem, aby dobrać optymalny zakres testów diagnostycznych, który pozwoli na precyzyjne postawienie rozpoznania i wdrożenie właściwego leczenia.